OI ΣΚΙΑΖΟΥΡΗΔΕΣ

Ήταν λίγο πριν το 1960, πριν ακόμα ανοίξουν οι πόρτες της Γερμανίας και αδειάσουν τα χωριά μας από τους νέους. Τότε που μοναδικός εργοδότης στα ορεινά και άγονα μέρη μας ήταν η ΜΟΜΑ , δηλαδή μονάδες του στρατού που είχαν αναλάβει την κατασκευή του δρόμου Ιωάννινα – Ηγουμενίτσα που μέχρι τότε ήταν ένας στενός χωματόδρομος της κακιάς ώρας, 5 ώρες έκαναν τη διαδρομή τα λίγα φορτηγά που κυκλοφορούσαν . Όσοι λοιπόν νέοι Βλαχωρίτες τότε δεν είχαν μεγάλα κοπάδια από ζώα , οι περισσότεροι έπιασαν δουλειά στη ΜΟΜΑ, άλλος εργάτης , άλλος πετράς πελεκητής, άλλος κτίστης , ή ότι άλλο χρειάζονταν η υπηρεσία που φυσικά για εργοδηγούς είχε στρατιωτικούς διαφόρων βαθμίδων. Δουλεύανε πολλά μηχανήματα , πολλοί εργάτες και τεχνίτες, γινόταν διαπλάτυνση του δρόμου, χτιζόταν γεφύρια, δουλεύανε σπαστήρες για παραγωγή χαλικιού, ασφαλταστρώσεις , διάφορες τοιχοποιοίες. Τα πολλά μεροκάματα είτε από τους ντόπιους , είτε από τους ξένους φέρανε μια οικονομική Άνοιξη στο χωριό, δούλευε το μαγαζί, χτιζόντουσαν καινούρια σπίτια , γινόντουσαν γάμοι και νέες οικογένειες κάμανε την αρχή τους. Τα βράδια λοιπόν συνωστισμός στο μαγαζί του Σουλούτα, δεν χωράγανε, γι αυτό μαζευότανε και στα σπίτια , μια στον έναν μια στον άλλον, όλο και κάπου θα βρίσκονταν και μια γαράφα τσίπουρο από τα δικά τους αμπέλια που πολλοί καλλιεργούσανε στο χωριό. Πιές και πες λοιπόν μια παρεούλα γύρω από τη λάμπα πετρελαίου στο τραπέζι, πού ακόμα ηλεκτρικό, τσιούγκρα τα ποτήρια με το ρακί και να κουβέντα , να καλαμπούρια , ιστορίες με ισκιώματα και πεθαμένους , έφτασε ο λόγος ποιος φοβάται τους νεκρούς, ποιος όχι:
-« ….δε σκιάζομαι εγώ ποτές και τίποτα», κοκορεύονταν ο Κώστας Σπ.
–« Βάνουμε στοίχημα;» του είπανε στην παρέα. «… πας τώρ’για τη νύχτα στο Κοιμητήριο ;» .
Τι φόβος ήταν μωρέ παιδιά μου εκείνο το παλιό κοιμητήριο που είχε το χωριό τότε, τι να σας λέω! Ήταν ένα μικρό πέτρινο κτίριο στον κήπο της Εκκλησιάς , κοντά στον περίβολο στο πλάι και βάθος στο εσωτερικό. Εκεί μέσα λοιπόν τοποθετούσαν οι χωριανοί, μέσα σε άσπρες σακούλες τα κόκκαλα των Σ’χωρεμένων , όταν κάμανε την εκταφή τους. Στην ουσία πετούσαν τη σακούλα από πάνω , όπου με τον καιρό και με την υγρασία σκίζονταν το πανί , άνοιγε η σακούλα και απλώνανε τα οστά , πάνω σε άλλα παλιότερα που είχαν δημιουργήσει ένα βουναλάκι κάτω στο βάθος….Ήταν και μια πόρτα δίφυλλη μισάνοιχτη που έστριζε όταν την κούναγε ο αέρας , τη νύχτα φέγγανε και λίγο τα φωσφορούχα κόκκαλα των πεθαμένων, φόβος και τρόμος , που να διαβεί κάνας λιγόψυχος από εκεί….Ούτε τη μέρα δεν κόταγαν να ζυγώσουν οι σκιαζούρηδες! Μικρός και ’γω τέντωσα το λαιμό μια φορά, το κοιμητήριο το πήρανε από εκεί το 1965, κοίταξα μέσα, τι τόθελα , παιδική περιέργεια, μάνα μου καϋμένη, ανατσίριασα από το φοβερό θέαμα , έτρεμα μέρες και λαχτάριζα στον ύπνο μου !



( Εκεί στην άκρη του νότιου τοίχου της εκκλησιάς ήταν το Κοιμητήριο, κοντά ήταν και μια κουμπλιά που οι ρίζες της έφταναν κάτω , μέσα στα παλιά - μισολειωμένα οστά κι έκαμνε κούμπλα , κάποιοι είχαν το θάρρος και τα τρώγανε.....)

Σίγουρη λοιπόν η παρέα ότι δε θα τολμήσει ο Κώστας τέτοια ώρα να πάει σ’ αυτό το μέρος όπου είναι συμπυκνωμένος ο φόβος κι ο τρόμος των χωριανών του πρότειναν το στοίχημα και συμφώνησαν στο ένα τάλληρο. Χωρίς τον παραμικρό δισταγμό κίνησε αμέσως αυτός , από κοντά και κάνα δυό ακόμα για να πιστοποιήσουν αν πράγματι θα πάει. Ατρόμητος αυτός φτάνει στο Κοιμητήριο, ανοίγει την πόρτα , στέκεται ένα λεπτό να στρώσουν τα μάτια του, πτουπ ! ένα σάλτο και μέσα. Τάχασαν οι άλλοι, όπου φύγει – φύγει! Απλώνει αυτός τα χέρια στα τυφλά και με την αφή διαλέει ένα κρανίο, το ρίχνει απάνω στην πόρτα αρπάζεται από τις γρεντές , κρεμαντζούλα στην ξερολιθιά γραπώνει με τα ποδάρια κι απάνω!
-« Που είστε μωρέ; Που είστε;»
Πάν’ – πάν’ αυτοί , άφαντοι! Ένα κι αυτός το κεφάλι παραμάσκαλα, πάει στο σπίτι όπου ήταν μαζεμένοι, μπαίνει μέσα κι ακουμπάει το κεφάλι πάνω στο τραπέζι, δίπλα στη λάμπα!
-« …Τώρα δώστε μου το τάλληρο»
Μαζεύτηκαν οι άλλοι , στριμώχτηκαν στις γωνίες μακρυά, λαχτάρισαν και ούτε να κοιτάξουν κατά το τραπέζι κόταγαν, έτσι όπως τρεμόσβηνε κι η λάμπα , έμειναν αποσβολωμένοι…..
-« Αν δε μου δώκετε το τάλληρο τώργια , εδώ θα τ’ αφήκω!» , τους φοβέρηξε ο Κώστας. Τάλληρο ; μεγάλη δουλειά τότε , είχε αξία, μισό μεριάτικο με τη βαριά στον ήλιο, δεν περίμεναν ποτέ οι έρμοι ότι θα τους έκανε τέτοια λαχτάρα . Τι να κάνουν όμως τώρα , αν τους το άφηνε εκεί ποιος θα τόπιανε με τα χέρια; Δεν αλλάζει μελό ο Κώστας με τίποτα! Βάνει ένας το χέρι στη τσέπη, βγάζει ένα τάλληρο και του λέει:
- «…πάρτο τάλληρο διάολε … » και γυρίζοντας προς την νεκροκεφαλή «… και γένου ξοίκι γλήγορα με ταύτο που μας κουβάλησες εδώ...»!
Βουτάει ο Κώστας το τάλληρο θριαμβευτικά , αρπάει και το κεφάλι γελώντας σαν μη συνέβαινε τίποτα και κίνησε για το Κοιμητήριο μονολογώντας: « …..Αααχχχχ’κώς σκιαζούρηδες …..είπαταν μη δεν πάω;»